Car Sensors: Classification, Functions and How to Handle Them

car sensors
Latest update date: February 08, 02

Cảm biến ô tô là các thiết bị điện tử có khả năng nhận biết và đo lường các thông số vật lý hoặc hóa học như nhiệt độ, áp suất, tốc độ, vị trí, ánh sáng, và nhiều yếu tố khác. Sau đó, chúng chuyển đổi thông tin này thành tín hiệu điện tử để bộ xử lý trung tâm (ECU) của xe có thể hiểu và đưa ra các quyết định điều khiển phù hợp.

Các cảm biến trong Hệ thống Hỗ trợ Người lái Nâng cao (ADAS) đã góp phần giảm 27% tổng số vụ tai nạn xe cộ và giảm 50% số vụ va chạm phía sau. Nguồn: Insurance Institute for Highway Safety, 2024.

Cảm biến đóng vai trò quan trọng trong việc điều khiển và giám sát hoạt động của các hệ thống trên ô tô hiện đại. Với sự phát triển của công nghệ, số lượng cảm biến trên mỗi chiếc xe ngày càng tăng, giúp cải thiện đáng kể hiệu suất, an toàn và tiện nghi cho người sử dụng.

Các hệ thống cảm biến thông dụng nhất gồm: cảm biến động cơ, cảm biến an toàn, cảm biến tiện nghi. Tuy nhiên, khi cảm biến gặp sự cố, nó có thể gây ra nhiều vấn đề như tiêu hao nhiên liệu tăng, động cơ hoạt động kém hiệu quả, thậm chí dẫn đến tai nạn nguy hiểm.

Vì vậy, việc hiểu rõ về các loại cảm biến, chức năng của chúng, cách nhận biết và xử lý khi có sự cố, cũng như bảo dưỡng định kỳ là rất cần thiết để đảm bảo xe hoạt động an toàn và ổn định.

Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin hữu ích về cảm biến ô tô, từ phân loại, nguyên lý hoạt động đến cách chẩn đoán, sửa chữa và bảo dưỡng, giúp nâng cao hiểu biết và kỹ năng xử lý khi gặp vấn đề liên quan đến cảm biến trên xe của mình.

car sensors
Cảm biến trên ô tô: chi tiết A-Z

Cảm biến ô tô là gì? Vai trò và phân loại

Cảm biến trên ô tô là các thiết bị điện tử có vai trò thu thập và giám sát các thông số hoạt động của xe, sau đó chuyển đổi chúng thành tín hiệu điện để gửi đến ECU. ECU, đóng vai trò bộ não của xe, sẽ phân tích các tín hiệu này và điều chỉnh các hệ thống liên quan để tối ưu hóa hiệu suất, tiết kiệm nhiên liệu và đảm bảo an toàn.

1. Vai trò của cảm biến trên ô tô hiện đại quan trọng như thế nào?

Vai trò quan trọng của cảm biến trên ô tô hiện đại là không thể phủ nhận. Chúng cung cấp thông tin chính xác và kịp thời cho ECU, giúp xe hoạt động hiệu quả, an toàn và tiết kiệm nhiên liệu hơn. Cảm biến cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện và chẩn đoán các lỗi của xe, giúp người lái và kỹ thuật viên sửa chữa và bảo dưỡng xe kịp thời.

For example:

  • Hệ thống phun xăng điện tử: Nhờ các cảm biến, lượng nhiên liệu phun vào động cơ được điều chỉnh chính xác theo điều kiện lái xe và môi trường, giúp tiết kiệm nhiên liệu và giảm khí thải.
  • Hệ thống chống bó cứng phanh ABS: Cảm biến tốc độ bánh xe giúp phát hiện tình trạng bó cứng phanh, từ đó điều chỉnh áp suất phanh để ngăn ngừa trượt bánh và duy trì khả năng kiểm soát lái.

2. Cảm biến trên ô tô được phân loại như thế nào?

Dựa trên vị trí và chức năng, cảm biến ô tô có thể được phân loại thành các nhóm chính sau:

  • Cảm biến động cơ: Giám sát và điều khiển hoạt động của động cơ.
  • Cảm biến an toàn: Đảm bảo an toàn cho người lái và hành khách.
  • Cảm biến tiện nghi: Nâng cao trải nghiệm lái xe và tiện nghi.

Cảm biến động cơ: trái tim của hệ thống điều khiển

Hệ thống điều khiển động cơ là một mạng lưới phức tạp, trong đó cảm biến đóng vai trò thu thập dữ liệu về các thông số quan trọng như lưu lượng khí nạp, nhiệt độ nước làm mát, vị trí trục khuỷu, và nồng độ oxy trong khí thải. ECU sẽ sử dụng thông tin này để điều chỉnh thời điểm đánh lửa, lượng nhiên liệu phun, và các thông số khác, nhằm đảm bảo động cơ hoạt động hiệu quả và đáp ứng các tiêu chuẩn khí thải.

Cảm biến động cơ và các bộ điều khiển điện tử có thể cải thiện hiệu suất nhiên liệu lên đến 15-20% so với các hệ thống cơ khí truyền thống. Nguồn: Technical University of Munich, Germany.

cảm biến động cơ ô tô
Cảm biến động cơ ô tô

Các loại cảm biến động cơ phổ biến bao gồm:

  • Cảm biến oxy (Lambda Sensor): Đo lượng oxy trong khí thải, giúp điều chỉnh tỷ lệ nhiên liệu và không khí để động cơ hoạt động tối ưu và giảm thiểu khí thải độc hại.
  • Cảm biến lưu lượng khí nạp (MAF): Đo lượng không khí đi vào động cơ, giúp ECU tính toán lượng nhiên liệu cần thiết để phun vào buồng đốt.
  • Cảm biến vị trí trục khuỷu (Crankshaft Position Sensor): Xác định vị trí của trục khuỷu, giúp ECU điều khiển thời điểm đánh lửa và phun nhiên liệu.
  • Cảm biến vị trí trục cam (Camshaft Position Sensor): Xác định vị trí của trục cam, giúp ECU điều khiển thời điểm mở và đóng van nạp và van xả.
  • Cảm biến nhiệt độ nước làm mát (ECT): Đo nhiệt độ nước làm mát động cơ, giúp ECU điều khiển hệ thống làm mát và bảo vệ động cơ khỏi quá nhiệt.
  • Cảm biến áp suất khí nạp (MAP): Đo áp suất khí nạp, giúp ECU điều chỉnh lượng nhiên liệu phun vào động cơ.

Bảng sau đây tóm tắt các loại cảm biến động cơ, vị trí lắp đặt và chức năng chính:

Sensor Installation location Function
Cảm biến oxy (Lambda Sensor) Trên đường ống xả Đo lượng oxy trong khí thải, giúp ECU điều chỉnh tỷ lệ nhiên liệu và không khí.
Intake air flow sensor (MAF) Trên đường ống nạp, giữa lọc gió và bướm ga Đo lượng không khí đi vào động cơ, cung cấp thông tin cho ECU để tính toán lượng nhiên liệu cần thiết.
Cảm biến vị trí trục khuỷu Gần puly trục khuỷu hoặc bên dưới bánh đà Xác định vị trí và tốc độ của trục khuỷu, cung cấp thông tin cho ECU để điều khiển thời điểm đánh lửa và phun nhiên liệu.
Cảm biến vị trí trục cam Đỉnh xylanh hoặc nắp hộp chứa trục cam Xác định vị trí của trục cam, phối hợp với cảm biến trục khuỷu để xác định thời điểm phun nhiên liệu và đánh lửa chính xác.
Cảm biến nhiệt độ nước làm mát Thân động cơ, tiếp xúc trực tiếp với nước làm mát Đo nhiệt độ của nước làm mát động cơ, giúp ECU điều chỉnh thời gian phun nhiên liệu, góc đánh lửa sớm và tốc độ chạy không tải.
Cảm biến áp suất khí nạp Đường ống nạp Đo áp suất trong đường ống nạp, cung cấp thông tin cho ECU để điều chỉnh lượng nhiên liệu phun vào buồng đốt.

Cảm biến an toàn: bảo vệ hành khách trên mọi nẻo đường

Cảm biến an toàn đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ người lái và hành khách khỏi các nguy cơ tai nạn. Chúng giúp các hệ thống an toàn của xe hoạt động hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại và thương tích trong trường hợp xảy ra va chạm.

Cảm biến an toàn trên ô tô
Cảm biến an toàn trên ô tô

Các loại cảm biến an toàn phổ biến bao gồm:

  • Cảm biến ABS (Anti-lock Braking System): Phát hiện tình trạng bó cứng phanh, giúp hệ thống ABS hoạt động để предотвратить bánh xe bị khóa và duy trì khả năng kiểm soát lái.
  • Cảm biến túi khí (Airbag Sensor): Phát hiện va chạm và kích hoạt túi khí để bảo vệ người lái và hành khách khỏi va đập.
  • Cảm biến áp suất lốp (TPMS): Giám sát áp suất lốp, cảnh báo khi áp suất quá thấp hoặc quá cao, giúp người lái duy trì áp suất lốp đúng chuẩn và tăng cường an toàn khi lái xe.
  • Cảm biến hỗ trợ đỗ xe: Phát hiện các vật cản xung quanh xe, giúp người lái đỗ xe an toàn và dễ dàng hơn.
  • Cảm biến điểm mù: Phát hiện các xe khác nằm trong điểm mù của người lái, cảnh báo để tránh va chạm.
  • Cảm biến cảnh báo lệch làn đường: Phát hiện khi xe đi lệch khỏi làn đường, cảnh báo để người lái điều chỉnh lại hướng đi.

Ví dụ, cảm biến ABS giúp giảm thiểu quãng đường phanh trên đường trơn trượt khoảng 15-20% so với hệ thống phanh thông thường.

Cảm biến tiện nghi: nâng tầm trải nghiệm lái

Cảm biến tiện nghi giúp nâng cao trải nghiệm lái xe và mang lại sự thoải mái cho người lái và hành khách. Chúng tự động điều khiển các chức năng của xe như đèn, gạt mưa, điều hòa,…

Cảm biến tiện nghi trên ô tô
Cảm biến tiện nghi trên ô tô

Các loại cảm biến tiện nghi phổ biến bao gồm:

  • Cảm biến mưa: Phát hiện lượng mưa và tự động điều khiển gạt mưa.
  • Cảm biến ánh sáng: Phát hiện ánh sáng môi trường và tự động điều khiển đèn pha.
  • Cảm biến camera lùi: Hiển thị hình ảnh phía sau xe trên màn hình, giúp người lái quan sát và đỗ xe dễ dàng hơn.
  • Cảm biến điều khiển hành trình thích ứng: Duy trì khoảng cách an toàn với xe phía trước và tự động điều chỉnh tốc độ.

Ví dụ, cảm biến ánh sáng giúp người lái không phải lo lắng về việc bật/tắt đèn pha khi lái xe vào ban đêm hoặc trong điều kiện ánh sáng yếu.

Các dấu hiệu nhận biết cảm biến ô tô bị lỗi

Cảm biến ô tô bị lỗi có thể gây ra nhiều vấn đề cho xe, từ giảm hiệu suất động cơ đến các vấn đề về an toàn. Dưới đây là một số dấu hiệu thường gặp khi cảm biến ô tô bị lỗi:

  • Đèn báo lỗi trên bảng đồng hồ: Đèn báo lỗi động cơ (check engine light) hoặc các đèn báo lỗi khác sáng lên.
  • Hiệu suất động cơ giảm, tiêu hao nhiên liệu tăng: Động cơ hoạt động không ổn định, yếu, hoặc tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn bình thường.
  • Hệ thống an toàn hoạt động không chính xác: Hệ thống ABS, túi khí, hoặc các hệ thống an toàn khác không hoạt động đúng cách.
  • Các chức năng tiện nghi gặp trục trặc: Gạt mưa tự động, đèn pha tự động, hoặc các chức năng tiện nghi khác không hoạt động.
  • Âm thanh cảnh báo bất thường: Xe phát ra tiếng kêu lạ hoặc âm thanh cảnh báo không bình thường.

Ví dụ, nếu cảm biến oxy bị lỗi, đèn “Check Engine” có thể sáng, đồng thời bạn sẽ nhận thấy xe tốn xăng hơn bình thường và khí thải có mùi khó chịu.

Cách kiểm tra và khắc phục sự cố cảm biến ô tô

Khi phát hiện các dấu hiệu cảm biến ô tô bị lỗi, bạn cần kiểm tra và khắc phục sự cố kịp thời. Dưới đây là một số bước kiểm tra và khắc phục cơ bản:

  • Sử dụng máy đọc lỗi OBD-II để kiểm tra mã lỗi: Máy đọc lỗi OBD-II sẽ kết nối với ECU của xe và đọc các mã lỗi được lưu trữ. Các mã lỗi này sẽ cho biết cảm biến nào đang gặp vấn đề.
  • Kiểm tra bằng mắt thường: Kiểm tra dây dẫn, đầu nối, và vị trí lắp đặt của cảm biến. Đảm bảo rằng không có dây nào bị đứt, đầu nối bị lỏng, hoặc cảm biến bị bẩn.
  • Vệ sinh cảm biến: Nếu cảm biến bị bẩn, bạn có thể vệ sinh bằng cách sử dụng khăn sạch và khô.
  • Khắc phục các lỗi đơn giản: Nếu phát hiện dây dẫn bị đứt hoặc đầu nối bị lỏng, bạn có thể tự sửa chữa hoặc thay thế.

Khi nào cần đến gara sửa chữa?

Nếu bạn không có kinh nghiệm hoặc không chắc chắn về cách kiểm tra và sửa chữa cảm biến, hãy mang xe đến gara uy tín để được kiểm tra và xử lý. Các kỹ thuật viên chuyên nghiệp sẽ có các công cụ và kiến thức cần thiết để chẩn đoán và khắc phục mọi sự cố liên quan đến cảm biến ô tô.

- Cảm Biến Trên Ô Tô: Phân Loại, Chức Năng và Cách Xử Lý
Cách kiểm tra & khắc phục sự cố cảm biến ô tô

Hướng dẫn bảo dưỡng cảm biến ô tô tăng tuổi thọ?

Bảo dưỡng cảm biến ô tô định kỳ là rất quan trọng để đảm bảo chúng hoạt động tốt và kéo dài tuổi thọ. Dưới đây là một số lời khuyên về bảo dưỡng cảm biến ô tô:

  • Tuân thủ lịch bảo dưỡng cảm biến theo khuyến cáo của nhà sản xuất: Mỗi loại cảm biến có tuổi thọ và yêu cầu bảo dưỡng khác nhau. Hãy tham khảo sách hướng dẫn sử dụng xe để biết thêm chi tiết.
  • Kiểm tra và vệ sinh cảm biến định kỳ: Kiểm tra cảm biến bằng mắt thường và vệ sinh nếu cần thiết.
  • Thay thế cảm biến khi cần thiết: Nếu cảm biến bị hư hỏng hoặc hoạt động không chính xác, hãy thay thế bằng cảm biến mới.

FAQ – Frequently Asked Questions

1. Làm thế nào để kiểm tra tình trạng hoạt động của cảm biến trên ô tô?

Bạn có thể kiểm tra tình trạng hoạt động của cảm biến bằng cách sử dụng máy đọc lỗi OBD-II để đọc mã lỗi từ ECU. Ngoài ra, bạn cũng có thể kiểm tra bằng mắt thường các dấu hiệu hư hỏng hoặc rò rỉ. Tuy nhiên, việc kiểm tra và sửa chữa cảm biến nên được thực hiện bởi kỹ thuật viên chuyên nghiệp để đảm bảo an toàn và hiệu quả. Xem ngay bài viết hướng dẫn chi tiết cách kiểm tra chẩn đoán lỗi, đọc lỗi, khắc phục lỗi ô tô nhanh, chính xác tại link: https://thanhphongauto.com/kiem-tra-doc-loi-xoa-loi-bang-may-chan-doan/.

2. Tại sao cảm biến oxy lại quan trọng đối với hiệu suất động cơ?

Cảm biến oxy đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh tỷ lệ nhiên liệu và không khí trong quá trình đốt cháy. Nếu cảm biến oxy bị lỗi, tỷ lệ này có thể bị sai lệch, dẫn đến giảm hiệu suất động cơ, tăng tiêu hao nhiên liệu, và tăng lượng khí thải độc hại. Xem ngay bài viết: The car reported an error with the oxygen sensor – nguyên nhân, tình trạng & cách xử lý an toàn.

3. Cảm biến áp suất lốp có ảnh hưởng như thế nào đến an toàn khi lái xe?

Tire pressure sensor giúp giám sát áp suất lốp và cảnh báo cho người lái khi áp suất quá thấp hoặc quá cao. Áp suất lốp không đúng chuẩn có thể ảnh hưởng đến khả năng kiểm soát lái, tăng nguy cơ nổ lốp, và giảm tuổi thọ lốp.

4. Cảm biến nhiệt độ nước làm mát có tác dụng gì đối với động cơ?

Cảm biến nhiệt độ nước làm mát đo nhiệt độ của engine coolant và gửi thông tin này đến ECU. ECU sẽ điều khiển hệ thống làm mát để duy trì nhiệt độ động cơ ở mức tối ưu. Nếu cảm biến nhiệt độ nước làm mát bị lỗi, động cơ có thể bị quá nhiệt, gây hư hỏng nghiêm trọng.

5. Cảm biến ô tô có tuổi thọ bao lâu?

Tuổi thọ của cảm biến ô tô khác nhau tùy thuộc vào loại cảm biến, điều kiện hoạt động, và cách bảo dưỡng. Một số cảm biến có thể hoạt động tốt trong suốt vòng đời của xe, trong khi những cảm biến khác có thể cần được thay thế sau một vài năm sử dụng.

6. Ảnh hưởng của thời tiết đến hoạt động của cảm biến ô tô như thế nào?

Thời tiết có thể ảnh hưởng đến hoạt động của cảm biến ô tô. Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, độ ẩm cao, hoặc bụi bẩn có thể làm giảm độ chính xác hoặc gây hư hỏng cảm biến.

7. Gara nào sửa chữa/bảo dưỡng cảm biến ô tô uy tín, rẻ HCM?

Thanh Phong Auto cung cấp dịch vụ sửa chữa và bảo dưỡng cảm biến ô tô chuyên nghiệp với đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm. Thanh Phong Auto sử dụng thiết bị chẩn đoán điện tử hiện đại để xác định chính xác nguyên nhân gây ra lỗi và cung cấp báo giá chi tiết, minh bạch trước khi tiến hành sửa chữa. Các dịch vụ liên quan đến cảm biến bao gồm:

  • Kiểm tra và chẩn đoán: Sử dụng máy đọc lỗi OBD-II để xác định mã lỗi liên quan đến cảm biến.
  • Vệ sinh và bảo dưỡng: Làm sạch các cảm biến để loại bỏ bụi bẩn và dầu mỡ, giúp cảm biến hoạt động chính xác hơn.
  • Thay thế cảm biến: Thay thế các cảm biến bị hư hỏng bằng phụ tùng chính hãng, đảm bảo chất lượng và độ tin cậy.
  • Sửa chữa hệ thống điện: Kiểm tra và sửa chữa các vấn đề liên quan đến hệ thống dây điện và kết nối của cảm biến.

Thanh Phong Auto cam kết cung cấp dịch vụ chất lượng cao, sử dụng phụ tùng chính hãng và có bảo hành rõ ràng. Với phương châm “Trung Thực – Tận Tâm – Trách Nhiệm – Chia Sẻ”, Thanh Phong Auto mong muốn mang đến sự hài lòng cho khách hàng. Theo khảo sát, 90% khách hàng hài lòng khi được tư vấn chi tiết và minh bạch về chi phí sửa chữa tại đây.

5/5 - (2 votes)
Thematic: General Blog


Cars Care Service Price Sheet At Thanh Phong Auto HCMC VietNam:

* The cars that we have mechanics: Mercedes, BMW, Audi, Lexus, Toyota, Honda, Mazda, Mitsubishi, Kia, Daewoo, Hyundai,Ford, Nissan, Volkswagen, Porsche, Chevrolet, Rand Rover, Innova, Fortuner, Vios, Fiat, Bugatti, Ferrari, Bentley, Hummer , Chrysler, Dodge, Renault, Cadillac, Volvo, Subaru, Daihatsu, Ssangyong, Roll-Royce, Peugeot, Smart Fortwo, Tobe M'car, Luxgen, Zotye, Haima, Geely, Baic, Hongqi, Cmc, Mini Cooper, Buick, Opel, Acura, Aston Martin, Vinfast, TQ Wuling, BYD.

 

To keep your vehicle running properly at all times, we offer a number of services that are carried out by our certified, expert auto service and repair technicians who have years of experience performing everything from oil changes to a complete engine overhaul.